Öğrenciler: Rabia KILIÇ, Gülay AKDAĞ, İpek ARIKIL
Danışman Bilgisi: Prof. Dr. Bülent ÖZİPEK
Destekleyen Kuruluş / Proje Bilgisi: -
Proje no: -
ÖZET
İnsan neslinin devamı için dünya tarihinin her döneminde üretim ve tüketim kaçınılmaz olmuştur. Sanayi devrimi ile oluşan, sürekli tüketimden beslenen ve bu doğrultuda gelişen yenidünya düzeni ile insanlar ihtiyaçlarından çok kendi ihtiyaçlarını karşılamak için tüketmektedir. Sürekli değişen pazar ve hızla genişlemesi için “psikolojik açlık” olarak adlandırılan bu teşvik, bireyleri hem maddi hem de manevi olarak harcamaya motive etmiştir. Bu durumla birlikte nüfus artışı, yükselen yaşam standartları, sanayileşme ve üretime teknolojik katkılarla birlikte çevresel ve endüstriyel çalışma ortamı sorunları ortaya çıkmaya başlamıştır. Kaynaklar hızla tükenmeye, doğa yok edilmeye ve mevcut dünya sisteminin bir sonucu olarak insan sağlığı giderek bozulmaya başlamıştır. Bunların yanında; üretimler aşamalarında kullanılan kimyasal maddeler ve fazlaca kullanılan, sınırsızmış gibi tüketilen su ve üretim atıklarının doğaya ayrıştırılmadan ve sonuçları düşünülmeden bırakılması çevreye zarar vermekte ve dünya genelinde olumsuz etkiler yaratmaktadır.
Bu kriz karşısında daha büyük bir anlayış ortaya çıktı: sürdürülebilirlik. En az kaynakla en verimli sonucu elde etmeyi amaçlar. Sürdürülebilirlik, "kalıcı olma yeteneği" olarak tanımlanır ve kalıcılığı esas alır. İnsan odaklı yaklaşımıyla, doğal kaynakların kullanımından atık yönetimine ve tabii ki endüstri ilişkilerine kadar üretim sürecinde planlanan ve atılan tüm adımları kapsar.
Tekstilde sürdürülebilirliğin ölçülebileceği süreçler; ürünün hammadde üretim aşamasından taşımayla satış mağazasına girene kadar olan zamanı kapsar. Bu çalışmada tekstil ürünlerinin üretim aşamalarındaki karbon ayak izi hesabıyla birlikte lojistik karbon ayak izi de bulunmaktadır.
Yapılan bu çalışmada TYH Tekstil ve Küçükçalık Tekstil firmalarından farklı iki ürünün üretim ve ulaşım aşamaları incelendi. Her basamakta ortaya çıkan karbon emisyon miktarı hesaplandı.
TYH Tekstilden farklı renkte fakat aynı özelliklere sahip iki sweatshirtün aşamaları incelendi ve sonuç olarak aynı özelliklere sahip iki ürünün konfeksiyon sürecinde hiçbir farklılık olmadıgı incelendi. Boya aşamasında ise sadece boya miktarlarının yogunlugunun değişiklik gösterdigi görülmüştür.
Küçükçalık Tekstil'de tüm proseslerde karartma perdeler için kullanılan sadece 2 farklı boyama-terbiye yöntemi bulunmaktadır. Boyahanede prosesler farklı olduğu için CO2 ayak izi de farklıdır. Baskılı kumaşlarda kumaş boyamadan farklı olarak jet yıkama, kurutma, sarma, baskı, kurutma ve turbang işlemleri yapılmaktadır. Bu proseslerin tamamı yüksek güç ve doğalgaz prosesleridir. Boyalı kumaşların proseslerinde sadece boyama, kurutma ve fiksaj vardır ve fırınlama tekniğine göre çok daha az karbon ayak izi vardır.

Şekil 1: TINTE ürün görünümü (70% CO/30% PET 3 PLY-FLEECE TINTE)
Şekil 2: Smaragd ürün görünümü (70% CO/30% PET 3 PLY-FLEECE SMARAGD)
